– Năm 2023 lạm phát có thể vượt con số 20%.
– Tăng giá các sản phẩm chứa chất béo (dầu và bơ), thịt, đặc biệt là gia cầm, sản phẩm từ sữa (sữa, phó mát) và rau
Năm 2022 vừa qua là một năm đắt đỏ. Lạm phát trong tháng 1 là 9,2% và tháng 11 đã lên tới 17,5%. Giá mọi thứ tăng: thực phẩm, điện, khí đốt, nhiên liệu. Mức lãi ngân hàng cũng tăng và rất khó để trả nợ khi vay. Năm 2023 cũng không dễ dàng. Các nhà phân tích dự kiến mức lạm phát sẽ lên đến 20%. Ta phải chuẩn bị cho những thứ gì sẽ tăng giá nữa?
Tiền phạt sẽ cao hơn nếu không mua bảo hiểm xe
Do tiền lương tối thiểu tăng nên những người không mua bảo hiểm xe sẽ bị mức phạt tăng. Theo luật thì tiền phạt tối đa do thiếu OC không được cao hơn hai tháng lương tối thiểu. Theo nghị định của Chính phủ thì mức lương tối thiểu từ 1/1/2023 sẽ là 3490 zł brutto, và từ 1/7/2023 sẽ tăng lên 3600 zł brutto.
Do vậy chủ nhân xe ô tô con nếu trả muộn OC trên 14 ngày sẽ phải trả tối đa 6980 zł (năm 2022 mức phạt là 6020 zł); chậm mua OC từ 4 đến 14 ngày thì trong năm 2023 tiền phạt tối đa sẽ là 3490 zł, nếu chậm mua dưới 3 ngày thì mức phạt bằng 40% mức lương tối thiểu brutto, tức 1400 zł.
Chủ xe tải, xe buýt hay máy kéo nếu thiếu OC sẽ bị tiền phạt tối đa bằng 3 lần mức lương tối thiểu, tức tù 1/7/2023 sẽ là 10.800 zł.
Chậm nộp bản khai thuế PCC-3
Nếu chậm nộp bản khai thuế PCC-3 (ví dụ khi mua xe ô tô) thì từ 1/1/2023, tiền phạt sẽ từ 350 zł đến 69.800 zł, còn từ 1/7/2023 trở đi sẽ từ 360 zł đến 72.000 zł.
Lệ phí đi xe trên cao tốc
Từ 1/1/2023 lái xe tải và xe buýt sẽ phải trả lệ phí cao hơn chừng 13,3%. Mức lệ phí cụ thể tùy thuộc vào mức khí thải, loại đường và khối lượng xe.
Trách nhiệm mới cho chủ nhà tư nhân: giấy chứng nhận về đặc trưng năng lượng của ngôi nhà
Giấy chứng nhận về năng lượng (hay hộ chiếu năng lượng) xác định nhu cầu năng lượng cần cho sưởi nóng, thông gió, nước nóng… với nhà không dùng để ở còn tính thêm mức điện chiếu sáng.
Từ tháng 4/2023 chủ nhân của mọi nhà mới xây phải có giấy này khi xin đưa vào sử dụng. Lên phí để có giấy là từ 300 lên đến 1.000 zł.
Các nhà tư nhân cũ muốn bán hay cho thuê cũng phải có giấy này.
Giá thực phẩm tăng
Theo báo cáo của Ngân hàng Quốc gia Ba Lan thì dự kiến trong quý I/2023 giá thực phẩm sẽ tăng 21,5%, sau đó sẽ giảm dần và vào quý IV/2023 sẽ chỉ còn là 6,4% so với năm ngoái.
– Tăng giá các sản phẩm chứa chất béo (dầu và bơ), thịt, đặc biệt là gia cầm, sản phẩm từ sữa (sữa, phó mát) và rau. Tức đó sẽ là tiếp diễn của các thứ ta đã thấy trong năm 2022, rõ nhất sẽ vào tháng 3 và tháng 4/2023. Sau đó xu hướng lạm phát sẽ chậm lại đôi chút nếu không có gì đặc biệt (ví dụ như xung đột ở Ucraine sẽ căng thẳng hơn) xảy ra – theo tiến sỹ Krzysztof Łuczak, chuyên gia kinh tế về lĩnh vực này của Grupa BLIX.
Theo ông thì giá bánh mỳ cũng như giá các hóa chất dùng trong gia đình sẽ không ổn định, đặc biệt là giá giấy vệ sinh do có khủng hoảng xen-lu-lô trên toàn cầu. Hiện giá giấy vệ sinh đã tăng lên 50% và có thể sẽ còn cao hơn.
Cũng vậy, do liên quan đến giá thịt nên giá thức ăn cho gia súc nuôi trong nhà cũng sẽ tăng ở mức hai con số.
Tiền đóng ZUS sẽ cao hơn
Do mức lương tối thiểu và mức lương trung bình brutto tăng lên nên theo tính toán của Business Insider Polska mức tăng tiền đóng bảo hiểm sẽ là mức kỷ lục và là 17,1%. Lương trung bình của 2023 sẽ là 6.935 zł. Mức cơ bản để đóng sẽ bằng 60% mức lương trung bình, do vậy vào năm 2023 sẽ là 4.161 zł. Tiền đóng mỗi tháng là 1418,48 zł, tức thêm 200 zł và tăng 17,1% so với hiện nay (năm 2022 thì mỗi tháng doanh nhân chỉ trả cho ZUS mỗi tháng là 1211,28 zł).
Lệ phí phát thanh truyền hình rtv cao hơn
Từ 1/1/2023 nhà có máy radio phải trả mỗi tháng 8,70 zł lệ phí; nếu có cả radio và máy thu hình thì lệ phí là 27,30 zl mỗi tháng (nếu đóng một lần luôn cả năm thì lệ phí cho máy thu thanh là 104,40 zł, cho máy thu thanh và thu hình là 327,60 zł).
Các chi phí cho địa phương cũng tăng
Ở tất cả các tỉnh thuế đất và thuế nhà đều tăng cỡ 11,8%. Mức thuế cao nhất cho 1 mét vuông nhà ở tăng lên 0,11 zł, cho nhà kinh doanh tăng thêm 3,04 zł cho một mét vuông. Các mức mới lần lượt là 1 zł cho 1 mét vuông nhà ở và 28,78 zł cho 1 mét vuông nhà kinh doanh.
Lệ phí nuôi chó sẽ là 150,93 zł, tăng thêm 15 zł so với năm 2022. Lệ phí khí hậu tăng từ 3,52 zł lên 3,94 zł cho một ngày, các chỗ an dưỡng tăng từ 4,83 zł lên 5,40 zł một ngày.
Giá năng lượng tăng
Chính phủ đã quyết định hỗ trợ giá cho các hộ gia đình sử dụng dưới các mức nhất định mỗi năm (2 nghìn kWh / 2,6 nghìn kWh / 3 nghìn kWh) theo mức giá của tháng 1/2022. Hơn nữa, nếu dùng cao hơn mức này thì các hãng điện không thể thu quá 0,693 zł/kWh.
Tuy vậy, các chuyên gia của Forum Energii đã tính là “Mặc dù được giữ giá ở mức dùng tới 2000 kWh như giá của năm 2020 thì các hộ gia đình dùng trong mức này cũng phải trả hóa đơn cao hơn 18% so với trước đây. Nếu dùng trên mức sẽ phải trả 693 zł/MWh, như vậy ví dụ hộ tiêu thụ 2,38 MWh (đây là con số trung bình của năm 2018) thì tiền điện sẽ tăng lên 29%”. Họ cũng nhấn mạnh là các lệ phí về phân phối cũng tăng trung bình 45%.
Giá khí đốt tăng
Chính phủ cũng đóng băng giá khí đốt ở mức như năm 2022— 200,17 zł cho mỗi MWh. Tuy nhiên thuế VAT cho khí đốt hiện là 0% sẽ tăng lên 23%, do vậy ta sẽ phải đóng cao hơn 23% brutto.
Với các hãng được hoàn VAT thì con số giảm đi, nhưng khó mà tính sẽ được bao nhiêu —theo các nhà kinh tế của mBank.
———————-
Từ chú Nguyen Huu Viem
Tác giả: Justyna Sobolak
https://businessinsider.com.pl/twoje-pieniadze/10-najwazniejszych-podwyzek-cen-i-oplat-w-2023-r/8fnbnll
